Türkiye Depozito İade Sistemi (TÜDİS) Projesi

Depozito Uygulamasına Tabi Tutulacak Ambalajların Tüketicilerden Alınarak Toplanması, Depolanması, Taşınması ve Geri Dönüşümlerinin Sağlanmasına Yönelik Olarak Kurulacak Ulusal Bir Sistemin Kamu-Özel Sektör İşbirliği (KÖİ) Modeline Uygunluğunun Araştırılması ve Geliştirilmesi (Türkiye Depozito İade Sistemi-TÜDİS) Projesi

TÜDİS Projesi Türkiye’deki içecek ambalajlarının depozito iade sistemi ile temiz bir şekilde toplanıp kaynak geri kazanımında kullanılabilmesi için gerek altyapının oluşturulması adına Temmuz 2019 tarihinde başlamıştır.
Proje dâhilinde öncelikle ülkemizde ambalaj atıkları yönetimine ilişkin mevzuat altyapısı incelenmiş olup Depozito İade Sistemi kapsamında hazırlanması planlanan yeni mevzuatla olası ilişkileri araştırılmıştır. Ardından Avrupa’daki Depozito İade Sistemi uygulamaları incelenmiştir.
Proje kapsamında önerilecek sistem kurgusu çalışılırken ülkemiz şartları göz önünde bulundurulmuş ve Türkiye’ye özgü bir Depozito İade Sistemi kurgusu üzerine çalışılmıştır. Bunun yanı sıra Depozito İade Sistemi’nin Kamu Özel Sektör İşbirliği modeli ile yapılabilirliğinin araştırılması da yapılmıştır.

Zorunlu Depozito Yönetim Sisteminin Tahmini Maliyetinin Belirlenmesi ve Sistem Dâhilinde Uygulanacak Ücret ve Teminatların Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Rehber İle Uygulama Kılavuzunun Hazırlanmasına Yönelik Araştırma ve Geliştirme Projesi

Bu proje ile birlikte Depozito Yönetim Sistemi’nin ülkemize özgü optimal bir tasarıma kavuşması bağlamında uygulamaya esas nihai kurgunun kavramsal ve operasyonel boyutları ile ortaya konulması amaçlanmıştır.
Proje kapsamında;
  • Depozito yönetim sistemlerine ilişkin temel literatür genel olarak değerlendirilmiştir
  • Sistemin kapsamı ambalajlar, etiketleme ve işaretleme, sistem güvenlik uygulamaları, sistem temel yükümlülükleri, depozito bedeli gibi boyutları ile ele alınmıştır
  • Dünyadaki en iyi uygulamalardan yansıyan tecrübeler ile ülkemiz sosyo-ekonomik ve kültürel koşulları ile uyumlu bir sistemsel yapılanma ve yönetişim yaklaşımı geliştirilmiştir
  • Yönetişiminin en önemli parçaları arasında olan paydaşların önce genel olarak tanımları yapılmış, ardından her bir paydaşa sistem kapsamında düşen rol ve sorumluluklara yer verilmiştir
  • Depozitolu ambalajın belirlenen kriterlere uygun üretilerek piyasaya arz edilmesi ile başlayıp; iade boş ambalajın toplanarak geri kazanım tesislerine sevk edilmesine kadar devam eden ile döngüde meydana gelen operasyonlara ilişkin süreç ve akışlar ele alınmıştır
Kamusal İade Noktaları/Merkezleri Ve Doğrulama Tesisleri İçin Asgari Standartların Belirlenerek Ulusal, Bölgesel Ve Yerel Ölçekli Sayı Ve Kapasiteleri İle Yatırım Ve İşletim İhtiyaçlarının Belirlenmesine Yönelik Araştırma Geliştirme Projesi

Bu proje ile Türkiye Zorunlu Depozito Yönetim Sisteminin kurulum ve işletilmesi sürecinde; tüketiciler tarafından getirilen depozitolu boş ambalajların manuel veya otomatik olarak iade edilebilmesi için ihtiyaç duyulan noktalar/merkezler ve Kamusal İade Noktaları/Merkezleri ile ambalajların toplanması, taşınması ve sayılarak doğrulanması amacı ile ihtiyaç duyulan Doğrulama Tesislerinin genel ihtiyaç ve prosedürleri ile asgari standartlarının belirlenerek, teknik ve mali fizibilitesinin yapılması, kapasitelerin ve ülke ihtiyaçlarının Ulusal, bölgesel ve Yerel bazda belirlenmesi amaçlanmıştır.